Czy to nadal swoboda działalności gospodarczej?

  • Piotr Szymański
  • 29/02/2020

Z dniem 1 stycznia 2020 r. w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (dalej zwanej: „Ustawą”) zmianie uległ art. 7. Nowelizacja polega na ustanowieniu dodatkowych rygorów w odniesieniu do prawnie dozwolonej maksymalnej długości terminu zapłaty. Dotychczas materię te regulował art. 7 ust. 2 Ustawy, zgodnie z którym:

Termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, chyba że strony w umowie wyraźnie ustalą inaczej i pod warunkiem że ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela.

Powyższy przepis ustanawiał 60 dni jako maksymalnie długi termin zapłaty, ale równocześnie tworzył dość pojemny wyjątek od tej zasady, przyznając stronom możliwość odmiennego uregulowania tej kwestii w umowie. Tymczasem z dniem 1 stycznia 2020 r. swoboda stron w tym zakresie została wyraźnie ograniczona poprzez dodanie przepisu art. 7 ust. 2a, w myśl którego:

Termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, jeżeli dłużnikiem zobowiązanym do zapłaty za towary lub usługi jest duży przedsiębiorca, a wierzycielem jest mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca albo średni przedsiębiorca. W przypadku gdy strony ustalą harmonogram spełnienia świadczenia pieniężnego w częściach, termin ten stosuje się do zapłaty każdej części świadczenia pieniężnego.

Na podstawie powyższego przepisu za każdym razem, kiedy będziemy mieli do czynienia z dużym przedsiębiorcą jako stronie zobowiązanej do zapłaty za towar lub usługi, powstanie konieczność zbadania czy wierzycielem jest mikro, mały albo średni przedsiębiorca. Jeżeli okaże się, że tak, wówczas maksymalna długość terminu zapłaty wniesie 60 dni, a strony nie będą miały możliwości odmiennego uregulowania tej kwestii w umowie.

Ważnym obowiązkiem budzącym nie lada problemy jest określenie, z jakiego rozmiaru przedsiębiorcą mamy do czynienia. W tym zakresie należy odwołać się do definicji zawartych w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i art. 108 Traktatu, zobrazowanych w poniższej tabeli:

Kategoria Liczba pracowników Roczny obrót (EUR) Roczna suma bilansowa (EUR)
Mikroprzedsiębiorca < 10 ≤ 2 mln ≤ 2 mln
Mały przedsiębiorca < 50 ≤ 10 mln ≤ 10 mln
Średni przedsiębiorca < 250 ≤ 50 mln ≤ 43 mln
Duży przedsiębiorca ≥ 250 > 50 mln > 43 mln